Norge på langs - Przygotowania

Wyruszam w tym roku na wymarzoną wędrówkę przez Norwegię. Mam w planie Norge på langs, czyli przejście całej Norwegii wzdłuż. Planowałam to od wielu lat, jeszcze zanim zaczęłam wędrówki w USA. Idea przejścia Norwegii ma długą historię, jednak Norge på langs to nie szlak, ale trasa, którą każdy wędrowiec planuje sam. Zaplanowałam trasę o długości około 2800 km, ale tak jak zazwyczaj w przypadku autorskich tras, prawdziwy dystans będę mogła określić dopiero po przejściu. 

Rozpocznę 11 czerwca na skale Nesvarden na Półwyspie Lindesnes, wysuniętym najdalej na południe punkcie Norwegii. Finisz planuję na przylądku Knivskjelodden na wyspie Magerøya (lap. Máhkarávju). Jest to wysunięty najdalej na północ punkt Norwegii, do którego można dojść pieszo. Leży tuż obok Nordkappu. Na Nordkapp też oczywiście pójdę, ale to już na deser. W przybliżeniu trasa wygląda tak jak poniżej:

Moja NPL to jednocześnie trawers Gór Skandynawskich. Będę się poruszać blisko głównego grzbietu, jednak nie po grzbiecie - jest on zbyt niedostępny, a na szczyty norweskich gór nie prowadzą szlaki. W południowej Norwegii Góry Skandynawskie są bardzo rozległe i rozczłonkowane, składają się z wielu osobnych masywów. Mój trawers nie jest bardzo ortodoksyjny i nie zaliczę każdego z tych masywów. Będę się trzymać w miarę prostej linii. Planuję wspiąć się na najwyższy szczyt Norwegii Galdhøpiggen (2469 m n.p.m.) i leżący bardzo blisko drugi co do wysokości szczyt Glittertinden (2465 m n.p.m.) w Jotunheimen oraz najwyższy szczyt Rondane Rondslottet (2178 m n.p.m.), o ile tylko pozwoli na to pogoda. Po drodze mam aż 15 parków narodowych.

Rondane, czerwiec 2014

Bardzo się cieszę na ten thru-hike, przejście Szwecji tylko mnie utwierdziło w przekonaniu, że Skandynawia to moje ulubione miejsce do wędrowania. Wiem, że czeka mnie wiele trudności, kamieniste ścieżki, brak ścieżek, rzeki i okropna pogoda. W zeszłym roku w Chorwacji miałam aż nadto słońca i upału, w tym roku czas się ochłodzić.

Wynik czasowy nie jest najważniejszy - chcę jak najwięcej iść górami, przez jak najpiękniejsze tereny, a unikać asfaltu, choć nie zawsze będzie to możliwe i pewnie nie zawsze będzie sens się przy tym upierać. W 2020 przeszłam Szwecję w 90 dni nie spiesząc się zbytnio, ale choć dystans był nieco dłuższy (3000 km), to teren łatwiejszy. Norwegia jest trudna, ale mimo że wszyscy NPL-erzy nazywają NPL ekspedycją, traktuję ją jako kolejny thru-hike. Będzie to już moja siódma wędrówka na dystansie powyżej 2000 km. 

Przejścia Norwegii dokonało dotąd około 400-450 osób. Podobna liczba osób zdobyła amerykańską Triple Crown of Hiking. 

Istnieje lista, na którą wędrujący NPL mogą się wpisać. W chwili obecnej nie ma na niej żadnego Polaka. Doskonale się składa - najwyższy czas żeby się pojawił :-)

Rekord biegowy Simena Holvika wynosi 25 dni, 15 godzin i 20 minut . (licząca 2550 km trasa biegła tylko drogami). Rekord pieszy Sondre Trå Sørheima to 59 dni. Norge på langs można też przejechać na rowerze, przepłynąć kajakiem (wzdłuż wybrzeża) lub połączyć różne sposoby przemieszczania się o własnych siłach.

Lofoty, wrzesień 2020. Norwegii kontynentalnej na wysokości Lofotów teren jest równie trudny, a nie ma szlaków

Największym wyzwaniem w przejściu Norwegii jest... Przejście Norwegii. Otóż znakomita większość przejść Norge på langs to w rzeczywistości przejścia Norwegii, Szwecji i Finlandii - w północnej Norwegii teren jest trudny, a alternatyw brak - między granicą ze Szwecją a Atlantykiem jest tylko kilka kilometrów, a po drodze lodowce i urwiska fiordów; trzeba kluczyć w poszukiwaniu dogodnego i bezpiecznego przesmyku. Główna droga E6 biegnąca przez całą Norwegię nie ma tam ciągłości, urywa się u brzegów fiordów i zaczyna po drugiej stronie po przeprawie promowej. Dlatego większość wędrujących decyduje się na skrót przez Szwecję (wygodną Kungsleden) i Finlandię (doskonały fragment Kalottireitti na północ od Kilpisjärvi). 

Najtrudniejsze będą: Park Narodowy Børgefjell, Park Narodowy Rago. Na pokonanie odcinka na północ od Hellmobotn chyba się nie zdecyduję. Chciałabym bardzo nie wychodzić poza granice Norwegii wcale, jednak wygląda na to, że o ile nie chcę iść w tym ostatnim miejscu daleko od gór, główną drogą i przeprawiać się promami dla własnego bezpieczeństwa będę zmuszona przejść na szwedzką stronę. W sumie przejdę prawdopodobnie około 50 km przez Szwecję (to suma małych odcinków). Będę się trzymać tak blisko granicy jak to możliwe i tylko okrążać urwiska i lodowce. Zdrowie i życie jest ważniejsze - trasa na przełaj byłaby nadzwyczaj trudna, prawdopodobnie nie dałabym rady jej przejść nawet przy dobrych warunkach pogodowych. To i tak minimalna ilość, w porównaniu z innymi wędrowcami, którzy wchodzą głęboko do Szwecji na łatwe szlaki i wędrują nimi kilkaset km.

Do planowania trasy w tych najtrudniejszych rejonach używałam zdjęć satelitarnych. Korzystałam też z norweskiego forum górskiego. Można się tam wiele dowiedzieć o terenie i rzekach. Studiując źródła norweskie należy mieć na względzie, że Norwegowie często reprezentują nieco inny sposób wędrowania niż długodystansowcy - noszą bardzo ciężkie plecaki i pokonują bardzo małe dystanse.

Trasę zaplanowałam samodzielnie. Przyglądałam się trasom innych wędrowców, jednak żadna mi do końca nie odpowiadała, dlatego zaplanowałam swoją. Narysowałam ją na mapach pobranych jako PDFy ze strony https://norgeskart.no a gotowy zestaw wydrukowałam dwustronnie na kartkach A4. Cały zestaw waży 380 g, wydrukowałam go na papierze ulotkowym 40g/m2. Podzielę go na dwie części, a druga połowa będzie na mnie czekała razem z nowymi butami na trasie. Nawigować będę więc metodą tradycyjną. Mam też aplikację Hvor?, która pomoże mi się odnaleźć na mapie oraz oczywiście mapy.cz. Norweskie aplikacje do nawigacji są kłopotliwe w użyciu i płatne, przystosowane do planowania krótkich wycieczek. Zrobiłam też plan w Excelu z listą sklepów, bibliotek, danymi o odległościach między kolejnymi punktami zaopatrzenia (których jest bardzo niewiele).

Początek trasy biegnie przez region Agder, tam szybko osiągnę pierwsze góry. Potem planuję dokonać trawersu płaskowyżu Hardangervidda. Dalej na trasie są parki narodowe Jotunheimen i Rondane. Później odbiję na wschód, tak aby móc zacząć wędrować już liniowym grzbietem, wzdłuż szwedzkiej granicy. W ten sposób osiągnę początek mało znanego szlaku Nordlandsruta. Pod koniec łączy się on z bardziej znaną Nordkallottrutą. Oba szlaki przechodzą przez Szwecję, a Nordkalottruta także przez Finlandię. To właśnie ten odcinek, na którym będę wędrować alternatywną trasą tylko przez Norwegię unikając przekraczania granicy będzie najtrudniejszy. Z Nordkalottrutą spotkam się znowu dopiero w Parku Narodowym Reisa. Stąd prawdopodobnie pójdę w stronę Alty lub w razie złych warunków okrężną drogą przez Kautokeino. Trasa przez Altę jest krótsza i prowadzi częściowo bez szlaku, natomiast przejście przez Kautokeino dałoby mi jednocześnie przejście północnego odcinka E1 w Norwegii - aż na Nordkapp. 

Sprzęt

Waga bazowa mojego plecaka wynosi ostatecznie 6108 g.

Zabieram taki sam zestaw ultralekkiego sprzętu, jaki zawsze zabieram na swoje wyprawy, dość podobny do tego, który miałam w Szwecji. Odbiega on daleko od tego, co noszą Norwegowie. Nie sądźcie jednak, że Norwegię lekceważę. Zabieram dodatkowe ubranie: getry z krótkimi nogawkami i cieplejsze skarpety do spania. Myślę, że się przydadzą.Śpiwór biorę nieznacznie cieplejszy od Zebry, customowego Robertsa wypełnionego 660 g puchu gęsiego 850. Tuż przed moim wyjazdem został przerobiony, ale to ten sam śpiwór, który pokazywałam tutaj, ale teraz szerszy, zwłaszcza w nogach. Zestaw przeciwdeszczowy wydaje się ekstremalnie lekki. Wszystkie ubrania przeciwdeszczowe, jakie miałam nie wytrzymywały, wolę więc nieść mniej, przejść więcej z lżejszym plecakiem i najgorszą pogodę przeczekać - w Norwegii jest bardzo wiele chatek turystycznych. Buty, w których zamierzam przemierzyć Norwegię to jak zawsze Altra Lone Peak, udało mi się zdobyć starszy, szerszy w palcach model 4.5. Po dotarciu do Norwegii wyślę sobie paczkę z butami, która będzie na mnie czekała w nieco ponad połowie trasy na pewnym campingu. Nie może zabraknąć skarpet wodoodpornych Rocky. Niestety nowa para nie dotarła na czas (DHL zgubił przesyłkę), muszę wziąć więc starą, która nie jest już 100% szczelna. Oto lista sprzętowa:

Norge   på langs - Lista sprzętowa
Waga bazowa - sprzęt podstawowy (bez wody, jedzenia, paliwa)
Sprzęt	Nazwa	Waga (g)
Plecak	OnMyWay Triple Crown	680
Worek na   śmieci	Nylofume	29
Namiot	Zpacks Plex Solo   zmodyfikowany	399
6 śledzi	V Hilleberg DAC	70
4 szpilki tytanowe	Zpacks	36
Folia pod namiot	Folia polycryo	20
Materac   dmuchany	Thermarest NeoAir   Xlite Women's	354
Śpiwór	Roberts custom 660	894
Worek   wodoszczelny na śpiwór	Zpacks Big Dry Bag	24
Garnek   tytanowy	Evernew ECA267 900ml	100
Łyżka tytanowa	Aliexpress	18
Palnik gazowy	BRS 3000T (zmodyfikowany)	24
Zapalniczka	Mini BIC	10
Kartusz 230		148
Butelka	Nalgene OTF, nakrętka   klasyczna	110
Butelka PET 1l	Biedronka, woda   Polaris	38
Butelka PET 1l	Biedronka, woda   Polaris	38
Butelka PET 1l	Biedronka, woda   Polaris	38
Worek   wodoszczelny na jedzenie	Zpacks Large Food Bag	35
Słoik plastikowy	po nutelli	44
Kurtka puchowa	Roberts custom	310
Kurtka   przeciwdeszczowa	Enlightened Equipment   Visp Jacket Women's	150
Spodnie   przeciwdeszczowe	Zpacks Women's   Vertice Rain Pants	86
Łapawice   wodoodporne	Arc'teryx Beta AR   Women's	88
Skarpety   wodoodporne	Rocky GTX Socks	78
Wiatrówka	Arc'teryx Squamish Hoody Women's	128
Bluza	Kwark Polartec Power Strech Pro	252
Getry dłuugie	Kwark Polartec Power   Strech Pro	204
Getry krótkie merino	Super Natural Women's Base Short   Tight 175	93
Skarpety do spania	Woolpower Socks 400	67
Majtki	Icebreaker Sprite Hot   Pants	35
Czapka	Kwark Polartec Power Strech Pro	36
Rękawiczki	Kwark Polartec Power Strech Pro	32
Worek   wodoszczelny na ubrania	Zpacks Medium Plus   Dry Bag	22
Moskitiera na głowę	Roberts	22
Piłeczka do masażu	Easy Yoga, korek, 5 cm	20
Kosmetyczka z   zawartością (bez consumables)	OnMyWay cuben	92
Apteczka i   zestaw naprawczy	W torebce strunowej	70
Repelent na komary	Waga pustego opakowania	18
Szmatka do okularów	Ściereczka z mikrofibry, Biedronka	2
Papier   toaletowy	W torebce strunowej	8
Portfel	Zpacks Zip Pouch   "Wallet"	26
Notatnik	j.w.	19
Długopis	j.w.	6
Kompas	Recta DT100	30
Scyzoryk	Victorinox Classic	20
Czołówka	Petzl e+Lite (stara   wersja)	23
Smartfon w   etui	Motorola Moto G7   Power	210
Torebka strunowa na telefon   wodoodporna	Loksak aLoksak	8
Kabel USB do telefonu		24
Ładowarka do   telefonu		53
Ładowarka 2   USB	Rossmann	30
Aparat   fotograficzny	Sony RX100 VII	306
Zapasowa bateria do aparatu		31
Kabel USB do aparatu		14
Uchwyt na   aparat do kijka trekkingowego	Stick Pic	12
Statyw	Pedco Ultrapod	50
Mikrofon	Rode Video Micro	82
Szyna ze stopką	Ulanzi PT-9	40
Powerbank	Miller ML-102	32
3 ogniwa 18650	Panasonic	138
Kabel USB do   powerbanku		14
Karty SD i   adapter do kart SD	SanDisk	8
Torebka na   elektronikę	OnMyWay cuben	10
Waga bazowa		6046
Rzeczy zużywane po drodze i dodatkowe		Waga (g)
Mapy PDF A4	wyrzucane po drodze	200
Gaz		230
Repelent na   komary		30
Kosmetyki	zużywane	70
Raczki	Kahtoola Microspikes	351
Ubrania i rzeczy   niesione na sobie
Koszulka z   krótkim rękawem	Icebreaker Tech T   Lite	99
Spodnie długie	Arc'teryx Palisade   Pant Women's	233
Daszek	Dynafit React Visor   Band	27
Biustonosz   sportowy	Panache Sports Bra	112
Majtki	Icebreaker Sprite Hot   Pants	35
Rękawiczki   rowerowe	Prox	57
Skarpety	Injinji Toe Socks   Micro	30
Skarpety	Smartwool PhD Outdoor   Medium Crew	64
Buty do   biegania	Altra Lone Peak 4.5   (42,5)	572
Stuptuty   biegowe	Stuptut	36
Stabilizatory   na kolana (2)	Cho Pat Knee Strap	176
Zegarek	Casio	16
Chusteczka do   nosa	Bawełniana	5
Kijki   trekkingowe	Leki Corklite	572

Poniżej link do filmu sprzętowego na YouTube. Baseweight podany w filmie nieco się różni, bo zapomniałam dodać dwie szpilki i nie znałam jeszcze wagi śpiwora.

https://youtu.be/Uup1AxA9qjo

Logistyka

Nie wysyłam depozytów z prowiantem (z wyjątkiem kilku rzeczy dorzuconych do paczki z butami na wymianę). Z reguły tego unikam, wolę zakupy na miejscu, nawet za cenę dojazdu do sklepu autostopem. Muszę tylko uważać na pory otwarcia - sklepy w Norwegii są nieczynne w niedziele. Nie planuję się żywić żadnym specjalnym "wyprawowym" pożywieniem, liofilizatami (z wyjątkiem kilku przedatowanych egzemplarzy ze starych zapasów, które po prostu muszę już zjeść) czy batonami energetycznymi - będę jak zawsze kupować prawdziwe, w miarę zdrowe jedzenie. Oferta norweskich sklepów jest skromna, ale produkty dobrej jakości. Mam zaplanowane wizyty w sklepach co 2 do 10 dni.

Noclegi planuję w namiocie, czasami w nielicznych darmowych chatkach. Myślę, że zła pogoda skłoni mnie też do noclegów w płatnych chatkach, ale to bardzo kosztowne. Zakupiłam członkostwo w DNT, stowarzyszeniu opiekującym się chatkami i szlakami, dzięki któremu dostanę za kaucją klucz do chatek i zniżkę.

Szlak DNT w Rondane, czerwiec 2014

Startuję dość późno. Być może nawet jako ostatnia - wiele osób rozpoczęło wędrówkę jeszcze na początku maja. Na razie w Górach Skandynawskich leży jeszcze sporo śniegu, ale szybko topnieje. Chciałam zaczekać aż większość stopnieje, żeby w miarę sprawnie przejść Płaskowyż Hardangervidda, a potem Jotunheimen.

Moją wędrówkę będziecie mogli śledzić na żywo w relacjach na Instagramie. Postaram się publikować relacje na blogu, a po powrocie będzie cała seria vlogów na YouTube. Followujcie i subskrybujcie :-)

Gdybyście chcieli dołożyć coś do mojej wyprawy, polecam Waszej uwadze swój Patronite :-)